Củng cố nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững

Củng cố nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững

Tham dự Phiên đối thoại có Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính, Ủy viên dự khuyết Ban chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng, Cựu Ngoại trưởng Mỹ, Chủ tịch danh dự Quỹ Hòa bình Quốc tế Carnegie John Kerry cùng đại diện cấp quốc gia của các tổ chức quốc tế lớn như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và đại diện lãnh đạo của các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và các chuyên gia, nhà khoa học có uy tín ở trong nước và quốc tế

hát biểu chào mừng tại Đối thoại, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, đây là lần thứ ba Diễn đàn kinh tế Việt Nam được tổ chức với sự tham dự của khoảng 2.000 đại biểu trong nước và quốc tế. Trong khuôn khổ Diễn đàn đã diễn ra các chuỗi sự kiện quan trọng như: Phiên tổng thể và đối thoại chính sách cấp cao với chủ đề "Kinh tế Việt Nam năm 2018 và triển vọng năm 2019 - Củng cố nền tảng cho tăng trưởng nhanh và bền vững"; Hội thảo chuyên đề "Quản trị, huy động vốn và phát triển cơ sở hạ tầng - Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị chính sách cho Việt Nam"; Hội thảo chuyên đề "Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và củng cố an ninh năng lượng đảm bảo phát triển bền vững"; Hội thảo chuyên đề "Định hướng phát triển nền kinh tế số trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 - Cơ hội và thách thức cho Việt Nam".

Diễn đàn kinh tế Việt Nam năm 2019 nhằm đưa ra những đánh giá, nhận định về nền kinh tế Việt Nam hiện tại và triển vọng trong trung hạn, nhất là những cơ hội, khó khăn, thách thức cùng với các kiến nghị, đề xuất chính sách có giá trị khoa học và thực tiễn để làm cơ sở cho Đảng, Quốc hội, Chính phủ Việt Nam xem xét trong quá trình hoàn thiện thể chế và lãnh đạo, điều hành nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững, sáng tạo và bao trùm vì một Việt Nam "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" và mọi người dân Việt Nam được hưởng thụ công bằng từ thành tựu đổi mới và phát triển của đất nước.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng phát biểu tại buổi Đối thoại. Ảnh: MPI

Trình bày tham luận về đầu tư nước ngoài tại Việt Nam - Thách thức và cơ hội trong bối cảnh kinh tế thế giới mới, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng nhấn mạnh, năm 2018 vừa khép lại với những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội rất toàn diện. Tất cả các chỉ tiêu phát triển đều được hoàn thành theo kế hoạch đề ra. Kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, tăng trưởng GDP đạt 7,08%. Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) đạt 35,5 tỷ USD, giải ngân đạt trên 19 tỷ USD, mức giải ngân cao nhất trong suốt 30 năm thu hút FDI tại Việt Nam. Kết quả thu hút FDI trong năm 2018 rất ấn tượng, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động lớn, đặt ra những cơ hội và thách thức trong việc sử dụng nguồn vốn quý báu này.

Những cơ hội mới đang mở ra, khi các đối tác quan trọng của Việt Nam như Nhật Bản, Hàn Quốc vẫn đang tiếp tục duy trì những chính sách đầu tư ra nước ngoài, trong đó có Việt Nam. Các nhà đầu tư từ Hoa Kỳ và châu Âu trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua nước thứ ba để quan tâm, đầu tư tại thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, Việt Nam đã tham gia hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng với những cam kết rất cao về mở cửa thị trường, tạo ra những cơ hội thúc đẩy đầu tư, thương mại từ những quốc gia mà Việt Nam tham gia ký kết. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, kinh tế thế giới đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chủ yếu dựa vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây là cơ hội để Việt Nam đi tắt, đón đầu, bắt kịp với các nước phát triển.

Việt Nam đang có những lợi thế xuất phát từ nội tại của nền kinh tế đất nước, tình hình chính trị, xã hội ổn định, chi phí sản xuất có tính cạnh tranh cao, thị trường tiêu thụ có sức tăng trưởng tốt, chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn, môi trường đầu tư liên tục được cải thiện, hệ thống các khu công nghiệp, khu kinh tế, hạ tầng-kỹ thuật đồng bộ, có tính kết nối cao. Đặc biệt, sự quyết liệt, tinh thần kiến tạo của doanh nghiệp, nhà đầu tư, người dân, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ban, ngành, địa phương trong việc cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính nói chung và thủ tục đầu tư nói riêng theo hướng đơn giản, minh bạch hơn. Đây là yếu tố rất hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Vũ Đại Thắng, những xung đột về thương mại, đầu tư giữa các quốc gia, những biến động thương mại khó lường trên thế giới cũng đặt ra thách thức cho Việt Nam. Thứ nhất, những thách thức từ bên ngoài, từ sự cạnh tranh mạnh mẽ của các quốc gia, từng mắt xích trong chuỗi giá trị toàn cầu. Với các cam kết quốc tế ngày càng tăng, Việt Nam cũng đang chịu những tác động rất lớn từ mặt trái nền kinh tế mở cũng như tác động của chủ nghĩa bảo hộ của các nước phát triển. Ngoài ra, làn sóng đầu tư nước ngoài vào các quốc gia đang phát triển như Việt Nam đòi hỏi chúng ta phải có những lựa chọn đúng đắn bằng các hàng rào kỹ thuật, tiêu chí sàng lọc cụ thể.

Thứ hai, mô hình tăng trưởng của Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào khai thác tài nguyên, thị trường các yếu tố đầu vào cho sản xuất chưa hiệu quả. Môi trường đầu tư, kinh doanh dù liên tục được cải thiện nhưng vẫn còn khoảng cách nhất định so với các nước trong khu vực như hạn chế về hạ tầng, nguồn nhân lực, năng suất lao động. Xây dựng chuỗi sản xuất, cung ứng cho trong nước và phát triển công nghiệp phụ trợ tiếp tục đang là những thức của Việt Nam trong giai đoạn tới.

Sau hơn 30 năm thu hút FDI đã khẳng định chính sách mở cửa thị trường, thu hút FDI là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước. FDI trở thành bộ phận hữu cơ của nền kinh tế, đã và đang khẳng định vai trò, vị trí đối với sự phát triển của kinh tế-xã hội Việt Nam. Trong thời gian tới, để tiếp tục phát huy, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn FDI phù hợp với bối cảnh kinh tế mới, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách liên quan đến đầu tư, kinh doanh theo hướng minh bạch, phù hợp với thông lệ và cam kết quốc tế. Đồng thời, thu hút và sử dụng nguồn vốn đầu tư FDI có chọn lọc, trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ nguyên tắc đa phương hóa, đa dạng hóa nguồn vốn. Khuyến khích các doanh nghiệp FDI liên doanh, liên kết, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Cùng với đó, tăng tỷ lệ nội địa hóa, chuyển giao công nghệ cho các doanh nghiệp trong nước. Nghiên cứu và bám sát sự dịch chuyển của các chuỗi sản xuất toàn cầu dưới tác động của xu hướng công nghệ và xu hướng thương mại toàn cầu để tiếp cận các tập đoàn đa quốc gia, đồng thời đưa ra gói ưu đãi, hỗ trợ phù hợp để thu hút các nhà đầu tư có chất lượng. Bên cạnh đó, Việt Nam cần nắm bắt kịp thời cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, xu hướng dịch chuyển dòng vốn toàn cầu, các hình thức thu hút đầu tư mới, tận dụng tối đa các cơ hội nhằm tạo bước đột phá trong thu hút các nhà đầu tư nắm giữ công nghệ tiên tiến, tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao.

Bối cảnh quốc tế dự báo ngày càng nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với chủ trương đúng đắn của Đảng, sự lãnh đạo của Chính phủ và sự quyết tâm của các bộ, ngành, địa phương, trong thời gian tới, số lượng và chất lượng FDI ngày càng được nâng cao, phục vụ tốt hơn nữa cho công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận Đối thoại. Ảnh: MPI

Phát biểu kết luận Đối thoại, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã khái quát những kết quả tăng trưởng nhanh và bền vững của Việt Nam trong gần 3 năm qua và cho biết, Việt Nam sẽ đánh giá lại toàn bộ các khía cạnh điều hành kinh tế-xã hội từ trung ương đến địa phương, trong đó tập trung vào các khía cạnh như: tư duy và tiến trình hoạch định phát triển kinh tế-xã hội, quản trị của Chính phủ, thực trạng và tiềm năng đích thực của các ngành kinh tế có tính chủ lực nhằm kiến tạo sức bật mới cho sự phát triển.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, chúng ta có thể tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững nhưng không nhất thiết phải đánh đổi hay lựa chọn giữa chất lượng tăng trưởng và tốc độ tăng trưởng. Điều này không chỉ là khẩu hiệu mà thực sự trở thành quyết tâm hành động của Việt Nam. Tiềm năng của Việt Nam còn rất lớn và quan trọng hơn là gần 100 triệu người dân Việt Nam, bao gồm cả đồng bào trong nước cũng như ở nước ngoài luôn nuôi dưỡng khát vọng mãnh liệt trở thành một quốc gia độc lập, tự cường và thịnh vượng.

Năm 2019 và những năm tiếp theo, Chính phủ sẽ tập trung vào giữ vững sự ổn định về chính trị xã hội và củng cố nền tảng kinh tế vững chắc, qua đó tăng cường khả năng chống chịu và hấp thụ các xung lực từ các biến động của nền kinh tế thế giới. Chính phủ cam kết sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa các cải cách về cơ cấu, nâng cao chất lượng thể chế pháp luật và năng lực quản trị nhà nước để cải thiện tăng trưởng, cải cách, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước và kinh tế hợp tác xã, thúc đẩy kinh tế tư nhân, gắn kết hơn khu vực FDI với kinh tế nội địa… Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2019 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021 sẽ tạo ra một lực hấp dẫn mới cho môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong năm 2019.

Thứ trưởng Vũ Đại Thắng phát biểu tại phiên thảo luận về củng cố liên kết giữa khu vực tư nhân trong nước và khu vực đầu tư nước ngoài. Ảnh: MPI

Tại phiên Đối thoại, các đại biểu đã tập trung thảo luận về kinh tế Việt Nam năm 2018 và triển vọng năm 2019 - một số khuyến nghị liên quan đến lộ trình phát triển kinh tế trung hạn cho Việt Nam; định hướng phát triển nền kinh tế số thành động lực tăng trưởng mới của Việt Nam; tận dụng các FTAs thế hệ mới trong bối cảnh mới của thương mại thế giới; phát triển nền kinh tế số và hạ tầng liên quan tại Việt Nam; nâng cao năng lực của doanh nghiệp trong thời kỳ 4.0 thông qua đổi mới sáng tạo và công nghệ; tăng cường cạnh tranh và liên kết của doanh nghiệp nhỏ và vừa; phát triển kinh tế tư nhân, củng cố liên kết giữa khu vực tư nhân trong nước với khu vực đầu tư nước ngoài./.